Ұмыт қалған әшекей:өңіржиектің тарихи құндылығы және қазіргі заманғы маңызы
Ұмыт қалған әшекей: өніржиектің тарихи құндылығы және қазіргі заманғы маңызы
Қазақ халқының зергерлік өнері ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан бай мұра болып табылады. Бұл өнердің бірегей туындыларының бірі – өніржиек. Әсемдік пен рухани мәнді қатар ұстанған бұл әшекей қазақ әйелдерінің өмірінде ерекше орын алған. Дегенмен, уақыт өте келе, өніржиек секілді көптеген дәстүрлі әшекейлер ұмыт қалып, заманауи қоғамда сирек қолданылатын болды. Соған қарамастан, бүгінде өніржиек қайтадан сән әлеміне оралып, ұлттық мұра ретінде жаңғырып келеді.
Өніржиек – әдетте күмістен жасалатын, кеудені жауып тұратын, асыл тастармен және нәзік өрнектермен әшекейленген әдемі бұйым. Оның негізі бірнеше қатардан тұрып, әрбір қатарының өзіндік мәні болған. Әшекейдің мұндай түрін әйелдер күнделікті өмірде де, салтанатты мерекелерде де тағатын. Өніржиектің тек сәндік емес, сонымен қатар, қорғаныштық қасиеттері де бар деп саналатын. Қазақ халқында күміс ерекше құнды болғандықтан, оның тазалық пен денсаулықты сақтайтын қасиеттері бар деп есептелген.
Өніржиек қазақ қоғамында әлеуметтік мәртебенің көрсеткіші ретінде де қызмет атқарған. Әсіресе, дәулетті отбасылардың қыз-келіншектері зергерлерге арнайы тапсырыс беріп, күрделі дизайндағы және қымбат асыл тастармен әшекейленген өніржиектерді тағатын. Ол әйел адамның байлығы мен әлеуметтік орнын айқын көрсететін белгі болған.
Бүгінгі күні өніржиек сән әлемінде қайта жаңғырып, ұлттық мәдениеттің белгісі ретінде кеңінен таралуда. Заманауи дизайнерлер қазақтың дәстүрлі әшекейлерін қазіргі сәнмен үйлестіріп, жаңа коллекциялар жасап шығарады. Өніржиек тек ұлттық киімдермен ғана емес, заманауи стильде де қолданыс тапқан. Бұл үрдіс ұлттық мәдениетке деген қызығушылықтың артуымен байланысты. Этнофестивальдер, ұлттық сән көрсетілімдері және мәдени шараларда өніржиек қайтадан көрермендер назарында. Осы арқылы өніржиек тек тарихи жәдігер ғана емес, бүгінгі қоғамда сән мен мәдениеттің маңызды бір бөлігіне айналып отыр.
Сонымен қатар, өніржиек ұлттық бірегейлікті көрсететін, ұмытылмас мұра ретінде халықтың рухани құндылықтарының бірі болып қала береді. Оның бүгінгі заманғы сәнге енуі қазақ мәдениетінің байлығын дәріптеуге және сақтауға ықпал етеді. Өніржиек арқылы біз тарихымызды сақтап, болашақ ұрпаққа жеткіземіз.
Қазақ халқының зергерлік өнері ғасырлар бойы ұрпақтан-ұрпаққа жалғасып келе жатқан бай мұра болып табылады. Бұл өнердің бірегей туындыларының бірі – өніржиек. Әсемдік пен рухани мәнді қатар ұстанған бұл әшекей қазақ әйелдерінің өмірінде ерекше орын алған. Дегенмен, уақыт өте келе, өніржиек секілді көптеген дәстүрлі әшекейлер ұмыт қалып, заманауи қоғамда сирек қолданылатын болды. Соған қарамастан, бүгінде өніржиек қайтадан сән әлеміне оралып, ұлттық мұра ретінде жаңғырып келеді.
Өніржиек – әдетте күмістен жасалатын, кеудені жауып тұратын, асыл тастармен және нәзік өрнектермен әшекейленген әдемі бұйым. Оның негізі бірнеше қатардан тұрып, әрбір қатарының өзіндік мәні болған. Әшекейдің мұндай түрін әйелдер күнделікті өмірде де, салтанатты мерекелерде де тағатын. Өніржиектің тек сәндік емес, сонымен қатар, қорғаныштық қасиеттері де бар деп саналатын. Қазақ халқында күміс ерекше құнды болғандықтан, оның тазалық пен денсаулықты сақтайтын қасиеттері бар деп есептелген.
Өніржиек қазақ қоғамында әлеуметтік мәртебенің көрсеткіші ретінде де қызмет атқарған. Әсіресе, дәулетті отбасылардың қыз-келіншектері зергерлерге арнайы тапсырыс беріп, күрделі дизайндағы және қымбат асыл тастармен әшекейленген өніржиектерді тағатын. Ол әйел адамның байлығы мен әлеуметтік орнын айқын көрсететін белгі болған.
Бүгінгі күні өніржиек сән әлемінде қайта жаңғырып, ұлттық мәдениеттің белгісі ретінде кеңінен таралуда. Заманауи дизайнерлер қазақтың дәстүрлі әшекейлерін қазіргі сәнмен үйлестіріп, жаңа коллекциялар жасап шығарады. Өніржиек тек ұлттық киімдермен ғана емес, заманауи стильде де қолданыс тапқан. Бұл үрдіс ұлттық мәдениетке деген қызығушылықтың артуымен байланысты. Этнофестивальдер, ұлттық сән көрсетілімдері және мәдени шараларда өніржиек қайтадан көрермендер назарында. Осы арқылы өніржиек тек тарихи жәдігер ғана емес, бүгінгі қоғамда сән мен мәдениеттің маңызды бір бөлігіне айналып отыр.
Сонымен қатар, өніржиек ұлттық бірегейлікті көрсететін, ұмытылмас мұра ретінде халықтың рухани құндылықтарының бірі болып қала береді. Оның бүгінгі заманғы сәнге енуі қазақ мәдениетінің байлығын дәріптеуге және сақтауға ықпал етеді. Өніржиек арқылы біз тарихымызды сақтап, болашақ ұрпаққа жеткіземіз.